2023 Հեղինակ: Jake Johnson | [email protected]. Վերջին փոփոխված: 2023-05-24 23:12
Պիրենեյան թերակղզու հյուսիսարևմտյան մասում ապրում էր հնդեվրոպական մի ժողովուրդ, որը կոչվում էր Գալիսիացիներ: Ինչպես հայտնի է, թերակղզու հռոմեականացումը հավասարազոր չէր, և հյուսիսային տարածքը տուժեց ավելի քիչ ինտենսիվ և ավելի ուշ ժամանակներում, ուստի գալիցիացիները ազատ էին հռոմեական ազդեցությունից մինչև Օգոստոս կայսրի գալուստը: Հռոմեական կայսրության փլուզումից հետո գալիցիացիների երկիրը դարձավ գերմանական երկրներից եկած և թերակղզի եկած սուեբի ժողովրդի կենտրոնը 5-րդ դարի սկզբին ալանների և վանդալների հետ միասին: Արաբներ թափանցելով թերակղզի, այս տարածքը միանում է Աստուրիայի թագավորությանը, այդպիսով ձևավորելով քրիստոնեական հենակետ արևմտյան թերակղզում:
Տարածքը, որտեղից առաջացել է գալիցերենը արդեն միջնադարում ունի մեծ հեղինակություն մշակութային շրջանակներում: Դրա ապացույցն են որոշ փաստեր, ինչպիսիք են հետևյալը.
a) Հաշվի առնելով գալիցերենի կատարելագործումը, սա քնարական ստեղծագործություններում օգտագործվող լեզու էր: Այսպիսով, մենք կարող ենք այն դիտարկել իմաստուն թագավոր Ալֆոնսո X-ի կողմից ստեղծված Կանտիգասի մեջ:
b) Լեոնի թագավորության մանուկները կրթություն են ստացել Գալիսիայի երկրներում:
գ) Սանտյագո դե Կոմպոստելա քաղաքը դարձավ ամենահայտնի ուխտագնացության կենտրոնը ամբողջ արևմտյան տարածքում: Սա թույլ տվեց ֆրանսիական ճանապարհին, այլ երկրներից, հասնելկարևոր մշակութային ազդեցություն Գալիսիայի վրա։
վերնվաճմամբ-ի հետ գալիցիայի հողերը ընդարձակվում են դեպի հարավ: Փաստ, որն արմատապես նշանավորեց այս քաղաքի և, ակնհայտորեն, նրա լեզվի պատմությունը: 11-րդ դարում Ալֆոնսո VI-ը Գալիսիայի տարածքը զիջեց Ռամոն դե Բորգոնյային՝ իր դստեր Ուրրակայի ամուսնուն։ Այդ իրադարձությունից մի քանի տարի անց Ալֆոնսո VI-ը նվիրաբերեց իր մյուս դստեր՝ Էնրիկե դե Բորգոնիայի ամուսնուն՝ Գալիսիային սահմանակից Պորտուկալենս կոմսությանը։ Ահա թե ինչպես են դրվում ներկայիս Պորտուգալիայի անկախության հիմքերը, որը ձեռք կբերվի մոտ 1140 թվականին, և որը կնշանակի երկու տարածքների վերջնական բաժանում։
Սկզբում երկու շրջաններում էլ խոսվող լեզուն նույնն էր նրանց աշխարհագրորեն մոտ տարածքներում, սակայն Պորտուգալիայի տարածքից դեպի հարավ շարժվելիս պորտուգալերենը գրավեց գալիցերենը, մինչև որ այն կարողացավ դառնալ ազգային լեզու:
Մյուս կողմից, ցածր միջնադարում Կաստիլիայի թագավորները, որոնց աջակցում էր Եկեղեցին, խթանում էին կաստիլերենի օգտագործումը գալիցիայի տարածքում: Բացի այդ, շատ կաստիլիացի ազնվականներ տեղափոխվեցին այնտեղ, և դա նշանակում էր, որ կաստիլերենը սկսեց ընկալվել որպես մշակույթի լեզու, իսկ գալիցերենը որպես գեղջուկ և կոպիտ մարդկանց լեզու:
18-րդ դարի-ի ընթացքում կաստիլերենը շարունակում է գրավել գալիցերենը, կրթությունը պետք է տրամադրվի կաստիլերեն լեզվով: Այնուամենայնիվ, առաջին խոսքերը սկսում են հնչել, ինչպես օրինակ Padre Feijoo-ի խոսքերը, ովքեր պաշտպանում են գալիցերենի համեմատությունը.իսպաներեն.
19-րդ դարում, ռոմանտիզմի-ի գալուստով, գալիցերենը կրկին դարձավ գրականության պատմության էջեր զբաղեցնող լեզու.. Բացի այդ, այս պահին կհրատարակվեն գալիցերենի առաջին քերականություններն ու բառարանները։
Բայց միայն 20-րդ դարի սկզբին տեղի ունեցավ էական փոփոխություն. այս ժամանակաշրջանում ազգայնականություն և զայրույթի պաշտպանությունը գալիցերեն, ինչը հետագայում կհանգեցնի նրան, որ այն հետագայում ճանաչվի որպես Գալիսիայի պաշտոնական լեզու՝ իսպաներենի հետ միասին:
